Wie bepaalt wat er in het VCA examen wordt gevraagd?

Wanneer je je voorbereidt op het VCA examen, kom je al snel tot de ontdekking dat niet alle vragen direct relevant lijken voor jouw specifieke werkzaamheden. "Deze cursus is een beetje overkill voor mijn functie. Ik kom sporadisch in een productie-omgeving" horen we wel eens. Dit roept de vraag op: wie bepaalt eigenlijk wat er in het VCA examen wordt gevraagd?

Het VCA examen, ontworpen om een breed scala aan veiligheidsrisico's te dekken, vraagt soms om kennis die je misschien niet direct toepast in je dagelijkse werk. Of je nu op een kantoor werkt of op een bouwplaats, het examen behandelt universele veiligheidsthema's. Dit zorgt ervoor dat iedereen, ongeacht hun specifieke rol, bewust wordt gemaakt van de mogelijke gevaren in verschillende werkomgevingen. 

Dus zelfs als je nooit met gevaarlijke chemische stoffen in aanraking komt, wordt er wel geacht dat je enige basiskennis van de gevaren onder de knie hebt. 

De rol van de SSVV

De ontwikkeling van het VCA examen is een zorgvuldig proces waarbij wordt gestreefd naar een breed begrip van veiligheidsrisico's. Het gaat er niet alleen om dat je de specifieke gevaren van je eigen werkplek kent, maar ook dat je een brede kennis hebt van veilig werken in het algemeen. Dit helpt bij het herkennen van risico's, zelfs in onbekende situaties in je huidige baan, en wellicht in je toekomstige baan. 

De Stichting Samenwerken Voor Veiligheid (SSVV) is de organisatie achter het VCA examen. Zij stellen de examens samen en zorgen ervoor dat alle belangrijke veiligheidsaspecten worden gedekt. Hun doel is niet om het je moeilijk te maken, maar om een brede veiligheidskennis te garanderen die overal toepasbaar is. Daarom zijn er geen aparte VCA examens voor bijvoorbeeld offshore.

Naast dat ze de examens samenstellen, beheerst het SSVV ook het Centraal Diploma Register (CDR).  In dit register wordt de geldigheid van verschillende diploma's bijgehouden; 

• VCA-diploma's (B-VCA, VOL-VCA en VIL-VCU)
• Diploma's en certificaten voor opleidingen uit de SSVV Opleidingengids (SOG) op het gebied van petrochemie.
• SVWOH-diploma's voor opleidingen op het gebied van steigerbouw.
• Diploma's en certificaten voor opleidingen van NOGEPA voor basiskennis en vaardigheden om veilig offshore te werken.

Het CDR wordt ook gebruikt voor de VCA Check, waarbij je dus kunt checken of jouw VCA geldig is en hoe lang deze nog geldig blijft. 

Voorbeeldvraag VCA examen

We delen hier een voorbeeld van een VCA examenvraag met je, om je een indruk te geven van het soort vragen dat je op het examen kunt verwachten. Deze vraag gaat over de risico's van werken met hard geluid. Een risico waar niet iedereen mee te maken heeft die zijn of haar VCA haalt, maar waarvan vanuit het VCA kader wel verwacht wordt dat jij op de hoogte bent van deze risico's. 

Vraag: Wat kan een gevolg zijn van werken in te hard geluid? 

A - Ontsteking van het middenoor.               

B - Aantasting van het evenwichtsorgaan.     

C - Verminderde concentratie door hoofdpijn en vermoeidheid.  

D - Eén van de gevolgen van werken in te hard geluid is verminderde concentratie door hoofdpijn en vermoeidheid.

 Antwoord: 
Het juiste antwoord is C - Verminderde concentratie door hoofdpijn en vermoeidheid. Wanneer je elke dag veel harde geluiden om je heen hebt, kun je blijvende gehoorschade krijgen. Je kunt bijvoorbeeld moeite krijgen met het horen van hoge tonen en zachte geluiden. Maar ook moeite krijgen met bellen. Andere gevaren van te hard  geluid zijn:

• concentratieverlies, je kunt je aandacht dan minder goed op iets richten;
• je kunt een gesprek minder goed volgen en je bent zelf minder goed te verstaan. 

Risico’s en gevaren leren herkennen 

Door te leren over risico's die misschien niet direct op jouw werkplek voorkomen, word je beter voorbereid op onverwachte situaties. Het kan zijn dat je vragen krijgt over het werken met bepaalde stoffen of in besloten ruimtes, ook al doe je dit nooit. Dit helpt je om een veiligheidsbewuste mentaliteit te ontwikkelen die overal van pas kan komen. VCA heeft niet alleen met regels, maar ook met bewustwording te maken. Hoe meer je op de hoogte bent van potentiële risico's, hoe sneller je ze herkent. 

Het VCA examen is uniform voor iedereen, wat betekent dat het geen onderscheid maakt tussen verschillende industrieën of beroepen. Dit kan soms aanvoelen als 'een beetje veel informatie', vooral als je maar sporadisch in de productiehal komt, of offshore werkt en veel vragen krijgt die eigenlijk alleen relevant zijn voor mensen die in de bouw werken. Toch is het essentieel dat iedereen de basisprincipes van veilig werken kent en herkent.  

Samen naar een veiligere werkomgeving 

Het doel van het VCA certificaat is om samen te werken aan een veiligere werkomgeving. Door een breed scala aan veiligheidsrisico's te bestuderen, word je niet alleen veiliger in je eigen werk, maar draag je ook bij aan de veiligheid van anderen. 

Het VCA examen is ontworpen met een brede veiligheidsvisie in gedachten. Hoewel sommige vragen misschien niet direct relevant lijken voor jouw specifieke situatie, is het belangrijk om een algemeen begrip van veiligheidsrisico's te hebben. Onthoud: veiligheid kent geen grenzen. Het is aan ons allemaal om bij te dragen aan een veiligere werkplek, waar we ook zijn.

Wil jij jouw VCA halen of verlengen?

Bekijk ons VCA aanbod